Mamo, chrześcijanie też mają choinkę! – czyli, co wspólnego mają górnośląscy Żydzi z Bożym Narodzeniem

W górnośląskim kalejdoskopie kultur, Boże Narodzenie staje się nie tylko świętem chrześcijańskim, ale także momentem spotkań różnych tradycji. Od choinki po śpiewanie kolęd – opowieści Żydów górnośląskich włączają się w tkankę wspólnych świąt, rzucając światło na fascynujące wzajemne wpływy i więzi społeczne.

Kontynuuj Czytanie →

Pszczyna: Clara Wechselmann i jej atelier modniarskie

Clara Wechselmann pod koniec lat 70. XIX wieku założyła atelier modniarskie w kamienicy nr 13 przy pszczyńskim Rynku. Mimo, że prowadziła go do 1885 roku, to w kolejnych latach, aż do okresu międzywojennego utrzymywali i rozwijali go następni właściciele, wśród których byli m.in. Rosalie Manowskÿ, Adolph Ebstein czy Leopold Weissenberg.

Kontynuuj Czytanie →

Pochówki osób skremowanych na cmentarzach żydowskich Górnego Śląska

Jeszcze w niedalekiej przeszłości judaizm potępiał kremację jako praktykę związaną z jawnym odrzuceniem szacunku należnego ludziom. Religia żydowska również nie pochwalała zachowania zmarłych za pomocą balsamowania i mumifikacji, które mogły wiązać się z okaleczaniem zwłok. Przez setki lat Żydzi utrzymywali historyczną praktykę grzebania w pełni zachowanych ludzkich szczątków po śmierci. Ta halachiczna troska ugruntowana jest w dosłownej interpretacji Biblii, postrzeganiu ciała jako stworzonego na obraz Boga i podtrzymywaniu idei cielesnego zmartwychwstania jako podstawowych przekonań tradycyjnego judaizmu. Skąd więc groby osób skremowanych na niektórych cmentarzach żydowskich Górnego Śląska?

Kontynuuj Czytanie →

Rybnik: stary cmentarz żydowski

Cmentarz żydowski w Rybniku (Rybnik) założony został w sierpniu 1814 roku na południe od centrum miasta. Powstał w efekcie wydanego 24 maja 1814 roku reskryptu królewskiego Friedricha Wilhelma III, który zakazywał – pod groźbą wydalenia z aktualnego miejsca pobytu – transportu zwłok na odległość dłuższą niż jedną milę. Grunt o powierzchni 0,23 ha, którego poziom był wyższy w stosunku do pobliskich dróg, rybniccy Żydzi zakupili od kowala Josepha Nowaka za 100 talarów, a transakcję ostatecznie sfinalizowano w 1815 roku.

Kontynuuj Czytanie →

Groby konwertytów na judaizm na cmentarzach żydowskich Górnego Śląska

Kiedy rozmawiamy na temat Żydów w kontekście zmiany wyznania to mamy najczęściej na myśli podyktowane bardzo różnymi powodami przyjmowanie przez nich chrześcijaństwa. Na Górnym Śląsku konwersje Żydów na katolicyzm lub luteranizm były stosunkowo rzadkie, a jeżeli miały już miejsce, to najczęściej wynikały z chęci poślubienia osoby wyznania nieżydowskiego.

Kontynuuj Czytanie →